#2.2.De hardheidstest volgens Rockwell. |
Doorgaans wordt voor de hardheidstest volgens Rockwell een tafelmodel machine gebuikt om een diamant kegel 120° conisch met een Radius van 0.2mm in het oppervlak van het testmateriaal te drukken. |
De toegepaste drukken varieëren tussen, 15kg en 250kg in 15 mogelijke combinaties. |
Werkwijze Het te meten onderdeel wordt op het aambeeld of dragerplaat of regelbare meetplaat gelegd. De hoogte van het aambeeld is instelbaar. Het aambeeld wordt naar boven geshroefd zodanig dat de diamant op het proefstuk drukt tot de verlichting uitvalt. Hiermede is de gewenste voordruk bereikt. Daarna wordt afhankelijk van de schaal de gewenste druk op de diamant uitgeoefend. De diamant dringt traag in het werkstuk in. De druk op de diamant wordt weggenomen. De lezing van de micronmeter geeft de indringdiepte van de diamant aan, rechtstreeks in Rockwell. |
In tegenstelling met de Brinell meting wordt hier de DIEPTE VAN DE INDRUK gemeten aan de hand van een micronmeter. (duizensten millimeter= µ= micron) |
De hardheid onmiddellijk weergegeven door een micronmeter geïntegreerd in de voorzijde van het toestel.Deze micronmeter (meet microns, of duizendsten van een millimeter) is ge-ijkt op de Rockwell schaal.De Rockwell hardheidstest is de meest veelzijdige en meest gebruikte hardheidstest. |
Het aambeeld kan diverse vormen aannemen; vlak:voor rechthoekige onderelen; V-vorm voor ronde onderdelen.
|
De Rockwell test kan een brede waaier van materialen testen op hardheid in vele vormen. |
De voordelen van deze test zijn dat hij vlug uit te voeren is, slechts een kleine indruk op het proefstuk nalaat, en zeer harde materialen kan meten. |
Er zijn twee types van drukstiften voor de gangbare schalen: |
Voor zachte materialen zoals koper en zijn legeringen, zacht staal, en aluminium en zijn legeringen wordt een stalen bal van diameter van 1.5875mm (1/16")gebruikt met een druk van 100kg. De hardheid wordt afgelezen op de B-schaal. |
Om hardere materialen te testen zoals: hard gietijzer(gietstaal), geharde staallegeringen wordt een diamant cone van 120° gebruikt met een druk van 150kg. De hardheid wordt afgelezen op de C-schaal. |
De Rockwell test gebruikt TWEE drukken, onmiddelijk na mekaar: |
#1.De voordruk:10kg is nodig voor het vermijden van oppervlakte-onregelmatigheden, zowel tussen meetstif en oppervlak van het proefstuk, als tussen aambeeld en oppervlak van het proefstuk. |
#2.De hoofddruk:(zie boven: 100kg voor HRB of 150kg voor HRC) |
De Rockwell hardheid wordt weergegeven door het diepteverschil van de indruk van de voordruk en de hoofddruk. |
De meest gangbare schalen in Rockwell zijn de B en C-schaal. |
Er zijn echter meerdere, niet zo gebruiktelijke schalen ter beschikking. Velen hiervan gebruiken een stalen ronde bol als drukstift. |
De correcte notatie van de Rockwell hardheid is als volgt: |
de letters HR (Hardness Rockwell), gevolgd door een letter die de schaal aanduid vb:C. De notatie "60 HRB" betekent: Rockwell test volgens de B-schaal gaf de lezing 60. |
Er is een tweede Rockwell tester die de Rockwell Oppervlakte Hardheids Tester genoemd wordt. |
Deze machine werkt op dezelfde manier als de standaard Rockwell tester maar wordt aangewend voor de controle van dunne strippen, of gecementeerde oppervlakken (oppervlaktehardheid), of ultra kleine onderdelen die zouden vervormen in de normale Rockwell test. |
De oppervlakte-tester gebruikt een verminderde voordruk van 3kg, en een hoofdruk van 15kg of 45kg afhankelijk van de drukstiften, die dezelfde zijn als bij de normale Rockwell test. |
Bij het gebruik van een stalen bol van 1.5875mm (1/16") wordt in de notatie de letter "T" toegevoegd. (T van thin sheet) |
Bijvoorbeeld: Rockwell hardheid = 15T-22 beduidt: lezing op de schaal was 22 bij een belasting van 15kg met stalen bal. |
Bij gebruik van de diamant wordt de "T" vervangen door "N". |
Het ijken van de Rockwell hardheidsmeter: |
|
Bij het toestel worden ijkplaten meegeleverd waarvan de hardheid bekend is op 0.1 HRC. Om het toestel te ijken wordt de hardheidsmeting op de ijkplaat uitgevoerd en de lezing vergeleken met de waarde van de ijkplaat. Men dient zich te realiseren dat in het toestel duizendsten van millimeter gemeten worden. In gevallen dat niet continu gemeten wordt met de Rockwell hardheidsmeter, of dat het toestel aan temperatuurschommelingen onderhevig is geweest tussen twee metingen zullen maatwijzigingen door thermische expansie of stof de lezing beïnvloeden. Het verdient aanbeveling een drietal ijkmetingen uit te voeren die binnen 2 HRC gelijk MOETEN blijven, vooraleer de test betrouwbaar is. |
|